మీరు ఇన్వెస్ట్మెంట్స్ చేయాలి అనుకున్నప్పుడు మనకి ఎక్కువగా మాట స్టాక్ మార్కెట్, స్టాక్స్, షేర్స్. ఒకవేళ మీరు మంచి కంపెనీస్, షేర్స్ గురించి ఆలోచిస్తుంటే ఈ బ్లాగ్ మీకు హెల్ప్ అవుతుంది. ఈ బ్లాగ్ లో స్టాక్స్ ఎన్ని రకాలు, అవి ఏవి అనే వాటి గురించి తెలుసుకుందాం.
Types of Stocks in Telugu
కంపెనీ సైజు, డివిడెండ్ పేమెంట్, ఇండస్ట్రీ, రిస్క్, అస్థిరత, ఫండమెంటల్స్ మొదలైన పారమీటర్స్ పై స్టాక్‌లు మల్టిపుల్ కేటగిరిస్ గా డివైడ్ చేయవచ్చు.
ఓనర్షిప్ బేస్డ్ స్టాక్స్
ఓనర్షిప్ ని బేస్ చేసుకుని, స్టాక్స్ రెండు రకాలుగా వర్గీకరించబడ్డాయి: ప్రిఫర్డ్ స్టాక్‌లు మరియు కామన్ స్టాక్‌లు.
ప్రిఫర్డ్ స్టాక్‌లు
ప్రిఫర్డ్ స్టాక్‌లు స్టేక్ హోల్డర్స్ కి ఫిక్స్డ్ డివిడెండ్‌కి గ్యారంటి ఇస్తాయి. దీని కారణంగా ఈ స్టాక్‌లు పెద్దగా అస్థిరంగా ఉండవు. అయితే, ప్రిఫర్డ్ స్టాక్‌లు వాటాదారులకు ఓటింగ్ రైట్స్ ఇవ్వవు.
కానీ ప్రిఫర్డ్ స్టాక్‌లు కలిగి ఉండటం వల్ల ప్రయోజనం ఏమిటంటే, లిక్విడేషన్ సందర్భంలో, ప్రిఫర్డ్ స్టేక్ హోల్డర్స్ కి కామన్ స్టేక్ హోల్డర్స్ కంటే ముందుగా చెల్లించబడుతుంది.
ప్రీమియం ప్రైస్ తో ఎప్పుడైనా షేర్‌హోల్డర్‌ల నుండి ప్రిఫర్డ్ షేర్‌లను తిరిగి కొనుగోలు చేసే అవకాశం కంపెనీకి ఉంది. ఫిక్స్డ్ ఇన్కమ్ కోసం చూస్తున్న పెట్టుబడిదారులు ప్రిఫర్డ్ స్టాక్‌లలో పెట్టుబడి పెట్టాలి.
కామన్ స్టాక్స్
మేము సాధారణంగా స్టాక్‌లను రిఫర్ చేసేవి, కామన్ స్టాక్‌లు. మెజారిటీ స్టాక్‌లు ఈ రూపంలోనే ఇష్యూ చేయబడతాయి. ఇన్వెస్టర్స్ కి ఓటింగ్ రైట్స్ ఉన్నాయి మరియు కంపెనీ తీసుకునే మేజర్ డెసిషన్ లో భాగం కావచ్చు. ధరల అస్థిరత( unstability) ఎక్కువగా ఉంటుంది. అయితే ఇన్వెస్టర్స్ లాంగ్ టర్మ్ లో కాపిటల్ గ్రోత్ పొందగలరు.
అయినప్పటికీ, కంపెనీలు సాధారణ స్టాక్‌హోల్డర్‌లకు డివిడెండ్‌లు చెల్లించవచ్చు లేదా చెల్లించకపోవచ్చు. అలాగే, లిక్విడేషన్ సందర్భంలో కామన్ స్టాక్‌లను కలిగి ఉన్న పెట్టుబడిదారులు చెల్లించాల్సిన వరుసలో చివరివారు.
మార్కెట్ క్యాప్ బేస్డ్ స్టాక్స్
మనం మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్‌ను పరిగణనలోకి తీసుకుంటే (కంపెనీ యొక్క అత్యుత్తమ స్టాక్ షేర్ల ప్రైస్ పరంగా మొత్తం మార్కెట్ విలువ) అప్పుడు స్టాక్‌లను మూడు రకాలుగా డివైడ్ చేయవచ్చు. అవి: లార్జ్ క్యాప్, మిడ్ క్యాప్ మరియు స్మాల్ క్యాప్.
లార్జ్ క్యాప్ స్టాక్స్
మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ కంటే ఎక్కువగా ఉన్న కంపెనీలు లార్జ్ క్యాప్ బ్రాకెట్‌లో రూ. 20,000 కోట్లు వస్తాయి. (మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ గణన – మొత్తం షేర్ల సంఖ్య * షేరు యొక్క ప్రస్తుత మార్కెట్ ధర).
లార్జ్-క్యాప్ కంపెనీలు తమ సంబంధిత రంగాలలో మార్కెట్ లీడర్‌లు మరియు తరచుగా అస్థిరతకు గురికావు. నగదు నిల్వలు (Cash Reserves) ఎక్కువగా ఉన్నాయి, అయితే ఈ రంగంలో అప్పటికే ఎస్టాబ్లిష్ అయినందున గ్రోత్ నెమ్మదిగా ఉంటుంది. తక్కువ-రిస్క్ ఉన్న స్టాక్స్ లో ఇన్వెస్ట్మెంట్ పెట్టాలి అనుకునే వారు లార్జ్ క్యాప్ స్టాక్‌లలో పెట్టుబడి పెట్టాలి.
మిడ్ క్యాప్ స్టాక్స్
మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ రూ. 7000 కోట్ల నుంచి రూ. 26000 కోట్లతో ఉన్న కంపెనీల స్టాక్స్ మిడ్ క్యాప్ స్టాక్స్‌గా పేర్కొంటారు.
మిడ్-క్యాప్ కంపెనీలు బాగా తెలిసిన మార్కెట్ ప్లేయర్‌లు కానీ వాటి సంబంధిత రంగాల మార్కెట్ లీడర్‌లు కావు. మిడ్-క్యాప్ స్పేస్ లో స్టాక్ ధరల అస్థిరత (stability) మధ్యస్తంగా ఉంటుంది, అయితే నగదు నిల్వలు లిమిటెడ్ గా ఉంటాయి. లిమిటెడ్ రిస్క్ ఉన్న స్టాక్స్ లో ఇన్వెస్ట్మెంట్ పెట్టాలి అనుకునే వారు మిడ్-క్యాప్ కంపెనీలలో పెట్టుబడి పెట్టాలి.
స్మాల్ క్యాప్ స్టాక్స్
స్మాల్ క్యాప్ కంపెనీలు మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ రూ. 7000 కోట్లు కంటే తక్కువ కలిగి ఉంటాయి. ఈ రంగంలో కొత్త ప్లేయర్స్ తమను తాము ఎస్టాబ్లిష్ చేసుకోవాలి అని ప్రయత్నిస్తూ ఉంటారు.
ఇవి చాలా అస్థిరమైన స్టాక్‌లు మరియు వాటి చుట్టూ ఉన్న ఏవైనా వార్తలు లేదా బజ్‌లకు త్వరగా రెస్పాండ్ అయ్యేంత సెన్సిటివ్ గా ఉంటాయి. వారి కాష్ రిజర్వుస్ తక్కువగా ఉంటాయి. ఎందుకంటే వాటిలో ఎక్కువ భాగం బిజినెస్ డెవలప్మెంట్ చేసే దిశగానే ఉంటాయి. అయినప్పటికీ, మిడ్-క్యాప్ మరియు లార్జ్-క్యాప్ స్టాక్‌ల కంటే వాటి గ్రోత్ సామర్థ్యం ఎక్కువగా ఉంటుంది.
తక్కువ టైంలో హై రిటర్న్స్ కోసం చూస్తున్న హై-రిస్క్ ప్రొఫైల్ ఉన్న ఇన్వెస్టర్స్ స్మాల్ క్యాప్ కంపెనీలలో పెట్టుబడి పెట్టాలి.
డివిడెండ్ పేమెంట్స్ బేస్డ్ స్టాక్స్
మీరు డివిడెండ్-దిగుబడిని ఇచ్చే స్టాక్‌లను చూస్తున్నట్లయితే, ఈ స్పేస్ రెండు రకాలు ఉన్నాయి – ఇన్కమ్ స్టాక్‌లు మరియు గ్రోత్ స్టాక్‌లు.
ఇన్కమ్ స్టాక్స్
మీరు డివిడెండ్ల ఛానెల్ ద్వారా స్టాక్ మార్కెట్లలో పెట్టుబడి పెట్టడం ద్వారా సాధారణ ఆదాయం కోసం చూస్తున్నట్లయితే, మీరు ఇన్కమ్ స్టాక్‌లలో పెట్టుబడి పెట్టాలి. ఈ కంపెనీలు తమ వృద్ధి రేటు తక్కువగా ఉన్నప్పటికీ వాటాదారులకు క్రమం తప్పకుండా భారీ డివిడెండ్లను చెల్లిస్తాయి. ఈ కంపెనీల్లో పెట్టుబడులు పెట్టడం వల్ల తక్కువ రిస్క్ ఉంటుంది.
గ్రోత్ స్టాక్స్
గ్రోత్ స్టాక్‌లు తక్కువ డివిడెండ్లను ఇస్తాయి మరియు డివిడెండ్లను చెల్లించే ఫ్రీక్వెన్సీ కూడా సక్రమంగా ఉండదు, ఎందుకంటే ఈ కంపెనీలు తమ లాభాలను వాటాదారులకు డివిడెండ్‌లుగా చెల్లించే బదులు కంపెనీని వృద్ధి చేయడంలో పెట్టుబడి పెడతాయి. వారు అధిక వృద్ధి అవకాశాలను కలిగి ఉన్నప్పటికీ, ఈ స్టాక్‌లలో పెట్టుబడి పెట్టడం వల్ల వచ్చే రిస్క్ ఆదాయ స్టాక్‌ల కంటే సాపేక్షంగా ఎక్కువగా ఉంటుంది.
లాంగ్ టర్మ్ లో తమ సంపదను పెంచుకోవాలని చూస్తున్న పెట్టుబడిదారులు గ్రోత్ స్టాక్స్‌లో పెట్టుబడి పెట్టాలి.
ప్రైస్ ట్రెండ్స్ బేస్డ్ స్టాక్‌లు
ప్రైస్ పరంగా, స్టాక్‌లు రెండు రకాలు విభజించబడ్డాయి. అవి: సైక్లికల్ మరియు డిఫెన్సివ్ స్టాక్స్. ఈ వర్గాలను లోతుగా పరిశీలిద్దాం.
సైక్లికల్ స్టాక్స్
సైక్లికల్ స్టాక్‌లు హై ప్రైస్ మరియు ఎకనామిక్ ట్రెండ్స్ మరియు GDP లేదా ద్రవ్యోల్బణం (inflation) వంటి విస్తృత ఆర్థిక వార్తలు లేదా డేటాకు సున్నితంగా రియాక్ట్ అవుతూ ఉంటాయి.
ఈ స్టాక్‌లు బెంచ్‌మార్క్ మార్కెట్ సూచీలకు (నిఫ్టీ 50 లేదా సెన్సెక్స్) అనుగుణంగా పెరుగుతాయి మరియు తగ్గుతాయి. ఈ స్టాక్‌లను కొనుగోలు చేయడానికి అనువైన సమయం పెరుగుతున్న ఆర్థిక పరిస్థితులు. సైక్లికల్ స్టాక్‌లకు ఉదాహరణ ఆటోమొబైల్ స్టాక్స్.
డిఫెన్సివ్ స్టాక్స్
డిఫెన్సివ్ స్టాక్స్ అంటే పడిపోతున్న మార్కెట్ ట్రెండ్‌ను రక్షించేవి, ఈ స్టాక్‌లు సాధారణంగా విస్తృత మార్కెట్లు రెడ్ జోన్‌లో ఉన్న సమయంలో పెరుగుతాయి మరియు దీనికి విరుద్ధంగా ఉంటాయి.
సైక్లికల్ స్టాక్‌లతో పోలిస్తే డిఫెన్సివ్ స్టాక్‌లపై విస్తృత ఆర్థిక ధోరణుల ప్రభావం చాలా తక్కువగా ఉంటుంది. స్థూల ఆర్థిక పరిస్థితులు అనువైనవి కానప్పుడు డిఫెన్సివ్ స్టాక్‌లను కొనుగోలు చేయడానికి మంచి సమయం. డిఫెన్సివ్ స్టాక్‌లకు ఉదాహరణలు FMCG/ వినియోగదారు ప్రధాన స్టాక్‌లు.
షేర్ మార్కెట్లలో ఉన్న స్టాక్‌ల రకాలను మీరు తెలుసుకున్న తర్వాత వాటిని విభజించడం మరియు మీకు ఏది బాగా సరిపోతుందో అర్థం చేసుకోవడం సులభం. మీరు మీ పోర్ట్‌ఫోలియోలో చాలా రకాల స్టాక్‌లను కలిగి ఉన్నట్లయితే, అది మీకు విన్-విన్ సిట్యుయేషన్‌గా మారవచ్చు. ఈ బ్లాగ్ లో చెప్పిన స్టాక్స్ డీటెయిల్స్ మీకు స్టాక్స్ పరంగా అవగాహనా తీసుకురావడం కోసం మాత్రమే. ఈ బ్లాగ్ ఎటువంటి స్టాక్స్ లేదా మ్యూచువల్ ఫండ్స్ లో పెట్టుబడులు పెట్టమని చెప్పదు. కేవలం ఆర్ధిక అంశాలపై అవగాహనా కల్పించడమే మా ముఖ్య ధేయ్యం.
ఒకవేళ మీరు పర్సనల్ ఫైనాన్సు గురించి తెలుగులో తెలుసుకోవాలి అనుకుంటే రెగ్యులర్ గా మన బ్లాగ్ ని ఫాలో అవ్వండి. ఎప్పటికప్పుడు అప్డేట్స్ మీకు అందించడం కోసం ప్రతిరోజు ప్రయత్నిస్తూ ఉంటాం. మన బ్లాగ్ అప్డేట్స్ ఎప్పటికప్పుడు తెలుసుకోవాలి అనుకుంటే మన ఇన్స్టాగ్రామ్, ఫేస్బుక్ పేజి ఫాలో అవ్వండి. టెలిగ్రామ్, Whatsapp లో జాయిన్ అవ్వండి.